Việt Nam là một quốc gia đã có hàng nghìn năm lịch sử. Cũng như nhiều quốc gia khác trên thế giới, Việt Nam có một nền văn hóa mang bản sắc riêng. Trong kho tàng văn hóa, lễ hội là nét văn hóa đặc trưng của các vùng. Lễ hội truyền thống nổi tiếng ở Việt Nam thường diễn ra vào mùa xuân, một ít vào mùa thu là lúc thời tiết đẹp nhất trong năm, nông dân nhàn rỗi. Dưới đây là các lễ hội truyền thống nổi tiếng ở Việt Nam.
1.Lễ hội đền Hùng- Giỗ tổ Hùng Vương
Thời gian: Ngày 10 tháng 3 âm lịch hàng năm
Lễ hội Đền Hùng được tổ chức tại địa điểm núi Nghĩa Lĩnh hàng năm còn gọi là giỗ tổ Hùng Vương. Đây là một lễ hội lớn nhằm tưởng nhớ và tỏ lòng biết ơn công lao lập nước của các vua Hùng – những vị vua đầu tiên của dân tộc.
Tuy nhiên, lễ hội thực chất được diễn ra từ hàng tuần trước. Với các phong tục như đâm Đuống (đánh trống đồng) của dân tộc Mường, hành hương tưởng niệm vua Hùng. Kết thúc vào ngày 10 tháng 3 âm lịch với lễ rước kiệu, dâng hương trên đền Thượng.
2.Lễ hội miếu Bà Chúa Xứ núi Sam tại An Giang
Thời gian: Từ ngày 23 đến 27 tháng 4 âm lịch hàng năm
Từ năm 2001, lễ hội Vía Bà Chúa Xứ Núi Sam. Được Bộ Văn hóa Thông tin và Tổng cục Du lịch Việt Nam công nhận là Lễ hội cấp Quốc gia. Ngoài phần Lễ được tổ chức trang trọng theo lối cổ truyền. Phần Hội cũng được tổ chức trọng thể hàng năm đan xen với phần lễ. Các hoạt động văn hoá nghệ thuật dân gian được biểu diễn như múa lân, múa mâm thao, múa đĩa chén … thu hút nhiều du khách.
Lễ Vía Bà Chúa Xứ Núi Sam được tổ chức trang trọng từ ngày 23 đến 27 tháng 4 âm lịch hàng năm. Trong đó ngày vía chính là ngày 25. Phần lễ của lễ Vía Bà gồm năm lễ: Lễ tắm Bà, Lễ thỉnh sắc Thoại Ngọc Hầu về Miếu Bà, Lễ Túc Yết, Lễ xây chầu, Lễ Chánh tế. Theo tín ngưỡng của người dân, nơi đây vẫn còn có những tục như xin xăm Bà, vay tiền Bà, thỉnh bùa Bà …
3.Lễ hội chùa Hương
Thời gian: Từ mùng 6 tháng giêng đến tháng 3 âm lịch hàng năm
Đây là một trong trong ba lễ hội lớn nhất của Phật tử diễn ra hàng năm. Ở phía Bắc Việt Nam, thuộc huyện Mỹ Đức, Hà Nội. Lễ hội này đã gây tiếng vang lớn ở miền Bắc, thể hiện ở sự quá tải số lượng các phật tử, du khách trong và ngoài nước tham gia dâng hương.
Đỉnh cao của lễ hội là từ rằm tháng riêng đến 18 tháng 2 âm lịch. Ngày này vốn là ngày lễ khai sơn của địa phương. Đến nay nghi lễ khai sơn hàm chứa ý nghĩa mới đó là mở cửa chùa. Trước ngày mở hội một ngày, tất cả các đền, chùa, đình, miếu đều khói hương nghi ngút, không khí lễ hội bao trùm cả xã Hương Sơn.
4.Lễ hội Nghinh Ông tại Cần Giờ
Thời gian: Rằm tháng 8 âm lịch hàng năm
Nghi lễ diễn ra trong ngày hội cộng với nhiều huyền thoại. Chuyện kể dân gian về lịch sử hình thành và phát triển của vùng đất rừng ngập mặn Cần Giờ. Lễ hội cầu ngư lớn nhất Nam bộ này là tấm lòng thành kính. Tưởng nhớ công ơn cá Ông và mong cầu cho nghề đi biển của ngư dân huyện đảo Cần Giờ hằng năm.
Ước tính huyện Cần Giờ đón khoảng 15-20 nghìn du khách đến tham gia lễ hội mỗi năm. Nhằm duy trì và phát huy giá trị văn hóa, phong tục tập quán tốt đẹp của địa phương.
5.Lễ hội xuân Yên Tử tri ân công đức Phật Hoàng Trần Nhân Tông
Thời gian: Từ tháng giêng đến hết tháng 3 âm lịch.
Phật Hoàng Trần Nhân Tông là một nhà quân sự lỗi lạc. Đã 2 lần lãnh đạo quân dân đánh thắng quân Nguyên Mông. Người còn được biết đến là nhà tư tưởng, nhà văn hoá, người có công sáng lập Thiền phái Trúc Lâm.
Yên Tử được Phật Hoàng Trần Nhân Tông lựa chọn tu hành sau khi nhường ngôi. Nơi ngài hoàn thiện hệ thống giáo lý Pháp phái Trúc Lâm làm nền tảng tư tưởng, đạo đức cho một thời hoàng kim triều Trần, khi Phật giáo là Quốc giáo. Những năm gần đây, Yên Tử trở thành nơi du lịch văn hóa tâm linh, sinh thái, thắng cảnh, thu hút du khách trong ngoài nước thường xuyên quanh năm.
6.Lễ vía Ngũ Hành Nương Nương tại miếu Bà Ngũ Hành
Thời gian: Ngày 20 tháng giêng âm lịch hàng năm (diễn ra trong 3 ngày liên tiếp).
Long An là một vùng đất được lưu dân người Việt khai phá sớm. Có nhiều tín ngưỡng dân gian, trong đó có tục thờ Ngũ Hành Nương Nương – dân gian còn gọi là Bà Ngũ hành. 5 vị phúc thần quyền năng: kim, mộc, thủy, hỏa, thổ. Năm vị phúc thần giúp cho mưa thuận gió hoà, bảo hộ nghề nghiệp thủ công, … được người dân tôn kính.
Đây là lễ hội truyền thống nổi tiếng được tổ chức khá dài với nghi thức của Lễ Kỳ Yên. Và biểu diễn nghệ thuật diễn xướng dân gian đặc sắc như : chầu mời, thỉnh bà, dâng bông, dâng mâm, bán lộc, đặc biệt là hát chặp Địa Nàng …Đây chính là điều thu hút khách du lịch tìm đến với lễ hội vía bà Ngũ Hành. Để tìm hiểu về văn hóa của người dân địa phương thông qua tiết mục diễn xướng ‘độc nhất vô nhị’ này.
7.Lễ hội chùa Bái Đính tại Ninh Bình
Thời gian: Từ chiều ngày mùng 1 tết, khai mạc ngày mùng 6 tết và kéo dài đến hết tháng 3 âm lịch
Lễ hội chùa Bái Đính bắt đầu bằng nghi thức rước Kiều mang bài vị thờ Thần Cao Sơn, Đức Thánh Nguyễn và Bà chúa Thượng Ngàn. Có sự sùng bái tự nhiên, vừa thể hiện tín ngưỡng đạo Phật, đạo Mẫu lại có cả Nho giáo từ khu chùa cổ ra khu chùa mới để tiến hành phần hội.
Lễ hội Bái Đính hàng năm luôn thu hút đông đảo khách du lịch đến tham gia. Du khách đến đây không chỉ chiêm bái, dâng hương lễ Phật mà còn du xuân, vãn cảnh. Chiêm ngưỡng cảnh sắc kỳ vĩ, hòa mình cùng không gian thiêng rộng lớn, thanh tịnh nơi cõi Phật.
8.Lễ hội đền Trần tại Nam Định
Thời gian: Từ ngày 15 đến ngày 20 tháng 8 âm lịch hàng năm
Lễ hội Đền Trần là một trong những lễ hội truyền thống lớn. Niềm tự hào của mỗi người dân Nam Định khi nhớ về cội nguồn của dân tộc Việt Nam. Những năm chẵn hội mở to hơn năm lẻ. Không cần đợi đến chính hội, du khách khắp nơi đã nô nức về trẩy hội đền Trần. Về nơi cội nguồn ai cũng mong muốn điều tốt lành, thịnh vượng. Trước sân đền phấp phới lá cờ đại – lá cờ truyền thống với năm màu rực rỡ biểu trưng cho ngũ hành.
Lễ hội được cử hành trang nghiêm. Nghi lễ được diễn ra với các lễ rước từ các đình, đền xung quanh về dâng hương. Tế tự ở đền Thượng thờ 14 vị vua Trần. Lễ dâng hương có 14 cô gái đồng trinh, đội 14 mâm hoa đi vào đền trong tiếng nhạc lễ dâng lên 14 ngai vua.
9.Lễ hội Tháp Bà Ponagar (Lễ hội Thiên Y A Na Thánh Mẫu hay Lễ vía Bà)
Thời gian: Từ ngày 20 đến ngày 23 tháng 3 âm lịch hàng năm
Lễ hội tháp Yang Po Nagar là lễ hội truyền thống nổi tiếng của dân tộc Chăm ở Khánh Hòa. Đây là lễ hội dân gian lớn nhất trong năm để tưởng nhớ nữ thần Yang Po Inu Nagar – người có nhiều công lao. Đem lại những điều tốt lành và hạnh phúc cho mọi người.
Ngoài nghi lễ truyền thống, hoạt động văn hóa phong phú trong phần hội như: những điệu múa cổ truyền Chăm, hát Chăm, triển lãm tranh ảnh liên quan to vương quốc Chăm. Trình diễn nghề dệt thổ cẩm Chăm và làm gốm cổ truyền của đồng bào Chăm.
10.Hội Lim tại Bắc Ninh
Thời gian: Ngày 13 tháng giêng.
Hội Lim là lễ hội lớn, được tổ chức vào dịp đầu Xuân. Mang đậm bản sắc văn hóa vùng Bắc Ninh và cũng là một trong những lễ hội quan họ lớn nhất. Hội Lim mở đầu bằng lễ rước bằng đoàn rước với đông đảo người dân tham gia trong các bộ lễ phục ngày xưa, sặc sỡ sắc màu, vô cùng cầu kì, đẹp mắt.
Trong ngày lễ, diễn ra nhiều nghi lễ và trò chơi dân gian nổi tiếng như tục hát thờ hậu. Toàn thể quan viên, hương lão, nam đinh của làng xã thuộc tổng Nội Duệ phải tề tựu đầy đủ tại lăng Hồng Vân để tế lễ hậu thần. Khi tế, nghi thức hát quan họ thờ thần được các liền anh, liền chị quan họ nam nữ đứng thành hàng trước cửa lăng. Hát vọng vào bằng giọng lề lối để ca ngợi công lao của thần.
Mai Huế
Bình luận